3 zestawy umiejętności potrzebne do osiągnięcia sukcesu jako profesjonalny tłumacz
Jakie umiejętności są naprawdę potrzebne profesjonalnym tłumaczom, aby odnieść sukces? Czy wystarczy umiejętność tłumaczenia, czy też istnieją inne umiejętności, które są równie ważne dla osiągnięcia sukcesu w tym zawodzie? Oto, co uznałam za najważniejsze umiejętności w mojej pracy tłumacza.
Umiejętności tłumaczeniowe
Oczywiście umiejętności tłumaczeniowe stanowią podstawę pracy każdego tłumacza i są warunkiem koniecznym do osiągnięcia sukcesu w tym zawodzie.
Aby móc dobrze tłumaczyć, trzeba bardzo dobrze rozumieć zarówno język źródłowy, jak i docelowy, posiadać duże umiejętności w zakresie wyszukiwania terminologii oraz wysoko rozwiniętą zdolność do przenoszenia idei z jednego języka na drugi. Na tym skupia się większość kursów, które składają się na stopnie i certyfikaty tłumaczeniowe dostępne na uniwersytetach na całym świecie. Jednak umiejętności tłumaczeniowe nie są jedynymi kompetencjami, których potrzebują profesjonalni tłumacze. Istnieją jeszcze dwa inne kluczowe obszary, które decydują o sukcesie lub porażce w zawodzie tłumacza.
Umiejętność pisania
Edith Grossman, znana tłumaczka, powiedziała, że poważni profesjonalni tłumacze myślą o sobie jak o pisarzach. Jako tłumacz zgadzam się z nią. Tłumacze muszą być mistrzami języka docelowego i posiadać wyjątkowo silne wyczucie stylu pisarskiego. Dlatego też standardową praktyką tłumaczy jest praca z języka obcego na język ojczysty - przynajmniej w przypadku głównych par językowych. Większość ludzi potrafi wyrazić się o wiele lepiej w swoim języku ojczystym niż w obcym, niezależnie od tego, jak długo studiowali jego niuanse.
Podczas gdy niektóre stopnie i certyfikaty tłumaczeniowe obejmują kursy pisania, wiele z nich tego nie robi. Wydaje się, że jest to poważne zaniedbanie, które może narażać absolwentów na porażkę.
Umiejętności merytoryczne
Trzeci aspekt, który jest absolutnie krytyczny dla sukcesu, to odpowiednie umiejętności przedmiotowe. Ponieważ tłumacze nie tylko tłumaczą słowa, ale również znaczenie. Jeśli nie rozumiesz tematu tekstu, nie będziesz w stanie wykonać przekonującego tłumaczenia w języku docelowym.
Wydaje się to oczywiste, ale zadziwiające jest, jak często się o tym zapomina. Tłumaczom, którzy nie znają się na inżynierii, prawie, medycynie, biznesie czy finansach, zleca się tłumaczenie dogłębnych materiałów na te i inne tematy, przeznaczonych do publikacji w Internecie lub w druku. Z wykształcenia jestem specjalistą od pisania tekstów naukowych i komercyjnych dla dużych korporacji, dlatego rozpoczynając pracę w branży tłumaczeniowej spodziewałem się, że specjaliści z tej dziedziny będą mieli podobne doświadczenie i umiejętności. Byłem więc nieco zszokowany, gdy okazało się, że nie zawsze tak jest.
Aby zostać tłumaczem biegłym w jednej z głównych par językowych, trzeba posiadać wysoki poziom wiedzy specjalistycznej w jednej lub kilku dziedzinach, najlepiej zdobytej podczas studiów lub w wyniku doświadczenia zawodowego w danej dziedzinie. Ten czynnik wydaje się być niemal całkowicie pomijany w wielu programach studiów tłumaczeniowych. Nic więc dziwnego, że teksty specjalistyczne są często źle tłumaczone, co skutkuje oczywiście tłumaczeniami poniżej standardów, które źle świadczą o całym zawodzie.
Triada umiejętności tłumaczeniowych
Umiejętności tłumaczeniowe, redakcyjne i merytoryczne Aby stworzyć tekst na poziomie wymaganym do publikacji, tłumacz musi posiadać wysoko rozwinięte umiejętności translatorskie, redakcyjne i merytoryczne.
Brak któregokolwiek z tych zestawów umiejętności zazwyczaj skutkuje tłumaczeniami drugiej jakości, w których fragmenty są niezręczne, niedokładne lub po prostu błędne. Ale dobra wiadomość jest taka, że zawsze możemy doskonalić nasze umiejętności poprzez czytanie, badania, naukę, celową praktykę, informacje zwrotne i współpracę z innymi.
Oprócz tych trzech podstawowych kompetencji, dodatkowe umiejętności w zakresie technologii i biznesu mogą pomóc nam w rozwoju jako tłumaczom. Jednak podstawowe umiejętności zawodowe stanowią fundamentalne elementy, których każdy tłumacz potrzebuje, aby odnieść sukces.